ناباروری (Infertility)

فرزند‌آوری از نیازهای اولیه تمام موجودات زنده است و به باور برخی به غریزه و در راستای بقا و جاودانگی نوع بشر تعبیر می‌شود. هرچند که در جوامع امروزی انسانی با تغییر در روابط و مناسبات اجتماعی، فرزند آوری مفهوم دیگری یافته اما نیاز و خواست به داشتن فرزند همچون گذشته یکی از اولویت‌های نوع بشر باقی مانده و فرزند همواره به عنوان یکی از رکن‌های اساسی خانواده به شمار آمده است. در همین راستا عدم توانایی در باروری برای بسیاری مشکل‌ساز و خانمان برانداز قلمداد شده و چه بسا به پاشیدن کانون خانواده منجر شده باشد.

خوشبختانه با پیشرفت آگاهی، علم و تکنولوژی و با کمک گیری از دستاوردهای آن امروزه کمتر کسی پیدا می‌شود که بی بهره مانده و نتواند به آرزوی داشتن فرزند جامه عمل بپوشاند.

از این رو درک درست از تعریف باروری طبیعی  برای کمک به فرد یا یک زوج خواستار فرزند از آن نظر مهم است که بتواند زمان مناسب برای درخواست کمک  را شناسایی کند.

بر پایه آمارهای رسمی بطور متوسط 85% از زوج‌ها تا یکسال پس از تلاش برای داشتن فرزند، موفق به بارداری می‌شوند. بر این اساس و بنا بر منابع علمی، ناباروری به عنوان بیماری دستگاه تناسلی معرفی می‌شود و زوجی نابارور به حساب می‌آید که حداقل ۱۲ ماه پس از تلاش و انجام فعالیت جنسی طبیعی و بدون استفاده از روش‌های جلوگیری، باردار نشده و یا در نگه داشتن حاملگی برای تولد یک نوزاد زنده ناتوان باشد. البته این تعریف در شرایطی صدق می‌کند که سن خانم زیر ۳۵ سال باشد. برای بانوان بالای ۳۵ سال این مدت ۶ ماه در نظر گرفته می‌شود.

معمولا زوج‌های جوان و سالم در طی یک دوره تخمک‌گذاری (یک ماه) تنها ۲۰٪ شانس باردار شدن دارند.

ناباروری علل مختلفی دارد و در بسیاری از زوج‌های نابارور ممکن است چند عامل بطور همزمان در آن نقش داشته باشند. ناباروری ممکن است به دلیل مشکلات مردان (ناباروری مردان:Male Infertility) ، مشکلات زنان (ناباروری زنان:Female Infertility) و یا بدون دلیل و توجیه مشخصی (ناباروری‌های توجیه نشده:Unexplained Infertility) باشد.

در حدود 35% از موارد ناباروری مربوط به مشکلات مردان است که بیشتر اختلالاتی در تعداد، میزان حرکت و شکل اسپرم‌ها را در بر می‌گیرد. 35% از موارد ناباروری به اختلالات در دستگاه تناسلی زنان مربوط می‌شود و 20% به ترکیبی از عوامل مردانه و زنانه باز می‌گردد.

در کل مشکلات ناباروری زنان در حدود 50% از مشکلات را به خود اختصاص داده است که 25% آن به اختلالات عدم تخمک‌گذاری و 25% درصد به مشکلات دیگر مربوط می‌شود. همچنین ناباروری در یک دسته بندی دیگر به ناباروری اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود.

میزان شیوع

این آمار در کشورهای مختلف تقریبا مشابه است و میزان توسعه‌یافتگی یک جامعه تفاوت چندانی در میزان شیوع ناباروری ایجاد نمی‌کند. بطور مثال در آماری از کشور انگلستان از هر 100 زوجی که فعالیت جنسی طبیعی (هر 2 یا 3 روز) بدون روش‌های پیشگیری دارند 16 زوج پس از گذشت 12 ماه باردار نمی‌شوند. ناباروری در خاورمیانه به میزان بالایی به دلیل عفونت‌های پس از زایمان، بیماری‌های عفونی و به ویژه سل، ناباروری‌های ناشی از درمان‌های پزشکی یا جراحی‌های لگن، سقط‌های غیراصولی و درصد بالای ناباروری مردان دیده می‌شود.